Azərbaycan Avtomobil Dilerləri Assosiasiyası (AADA) Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti və digər dövlət orqanlarına təkliflər göndərməyə hazırlaşır. Təkliflər Azərbaycan avtomobil sektorunda yaranmış vəziyyətdən çıxış yollarını, hərəkətin təhlükəsizliyi və ekologiya problemləri ehtiva edəcəkdir.
YENİ MODELLƏRİN BAHA OLMASI ÖLKƏYƏ KÖHNƏ AVTOMOBİLLƏRİN DAHA ÇOX DAŞINMASI İLƏ NƏTİCƏLƏNİB
Öncə qısa şəkildə qeyd edək ki, 2014-cü ilin fevral ayında kreditləşdirməyə qoyulan məhdudiyyətlər yeni avtomobil satışlarının ciddi azalmasına səbəb olmuşdur. 2015-ci ilin yanvar və dekabr aylarında baş verən 2 devalvasiya avtomobillərin qiymətinin milli valyutada 2 dəfədən artıq qalxması ilə nəticələnmişdir. 2015-ci ilin yanvarında yeni aksiz vergisi, 2017-ci ilin yanvarında yeni aksiz vergisi, 2018-ci ilin yanvar ayında yeni gömrük rüsumu və 2019-cu ilin yanvar ayında yeni aksiz vergilərinin tətbiq edilməsi bir çox modellərin qiymətini mövcud müştərilərin əksəriyyəti üçün əlçatmaz səviyyəyə qaldırmışdır.
Avtomobil sektorundakı bu depressiyanın nəticəsində çox sayda diler salonu bağlanmış, dilerlərin illərlə külli miqdarda vəsait xərcləyib yetişdirdiyi dəyərli mütəxəssislərin 50%-ə qədəri işini itirmişdir. Bu gün diler şirkətləri investisiya planlarını təxirə salır, ehtiyat hissə anbarları saxlamağa çətinlik çəkirlər ki, bütün bunların nəticələri çox acınacaqlı ola bilər. Ölkəyə yeni yox, mənəvi və texniki cəhətdən köhnəlmiş, yararsız, təhlükəli avtomobillərin kütləvi surətdə gətirilməsi göz qarşısındadır.
“Marja”nın əldə etdiyi məlumata görə, bütün bu məsələlər AADA-nın 4 iyun 2019-cu il tarixində keçirilən Ümumi Toplantısında müzakirə olunub. Üç saat davam edən gərgin müzakirələrdən sonra qərara alınıb ki, Azərbaycan avtomobil sektorunda yaranmış vəziyyətdən çıxış yolları, hərəkətin təhlükəsizliyinin artırılması və ekologiya problemlərin azaldılması barədə təkliflər paketi hazırlansın. AADA - Azərbaycan Respublikası Sahibkarlar (İşəgötürənlər) Təşkilatları Milli Konfederasiyasına (ASK) üzv olsun və bu qurumun dəstəyi ilə təkliflər paketi Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti və digər dövlət orqanlarına təqdim olunsun.
Toplantıda səslənən çıxışların əsasında təkliflər paketinə aşağıdakı məsələlər daxil ediləcəkdir:
1.Köhnəlmiş avtomobillərin idxalına məhdudiyyətlərin sərtləşdirilməsi, avtomobillərə ilindən asılı olaraq məhdudiyyət qoyulması.
2. Yeni avtomobillər üçün imtiyaz və güzəştlərin verilməsi, idxal şərtlərinin yüngülləşdirilməsi.
3. Ekoloji təmiz avtomobillərin idxalı və istismarının təşviq edilməsi.
4. Avtomobil kreditinin bütün dünyada olduğu kimi digər istehlak kreditlərindən fərqləndirilməsi.
5. Avtomobil kreditlərində minimal ilkin ödəniş tələbinin 20-25%-ə endirilməsi.
6. Kreditləşmə zamanı yaranan əlavə maneələrin ləğv edilməsi.
7. Avtomobillərin dövriyyədən çıxarılması və ixracının asanlaşdırılması.
8. Xarici qeydiyyatlı avtomobillərin ölkə ərazisində qalma müddətinin azaldılması.
9. Ölkəyə saxta ehtiyat hissələrinin idxalının qadağan olunması.
10. Ölkədə sivil 2-ci əl avtomobil bazarının formalaşmasının təşviq edilməsi.
11. Hüquqi şəxslərin avtoparklarının yenilənməsi üçün maliyyələşdirmə alətlərinin təşviq edilməsi.
12. Rəsmi idxalçılar üçün gömrük anbarı və eləcə də müvəqqəti idxal imkanlarının yaradılması.
AADA-nın toplantısında qeyd edilib ki, Azərbaycanda qeydiyyatda olan avtomobillərin 77%-nin yaşı 10 ildən çoxdur.
“Yaşı 10-ildən çox olan avtomobillərin sayı 900 minə yaxınlaşır ki, bu da ümumi avtomobil parkının 77 faizidir. Yaşı 2-dən az olan minik avtomobillərinin payı isə cəmi 1 faizdir. İlk baxışdan, 2016-cı ildən başlayaraqavtomobil idxalında müşahidə olan artım insanı sevindirir. Lakin öyrənəndə ki, məsələn, 2018-ci ildə gətirilən avtomobillərin 61 faizi köhnədir, bu sevincdən əsər-əlamət qalmır. Avropada tədricən sıxışdırılan köhnə dizel avtomobilləri Azərbaycana daşınır. Son 2 ildə dizel avtomobil idxalı 13 dəfə artıb. Belə çıxır ki, dəyərli valyutanı xərclənib, yeni avtomobillər əvəzinə metal-zibili gətirilir. Sonra da, onlara ehtiyyat hissələri daşınır. Bu həm iqtisadiyyata, həm təhlükəsizliyə, həm ekologiyaya, həm də ölkənin imicinə ciddi zərbədir. Bütün bunları nəzərə alaraq AADA Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinə və aidiyyatlı qurumlara təkliflər paketi ünvanlamağı qərara aldı. Ümumiyyətlə hər hansı biznes sektorunun fəaliyyətini tənzimləyən sənəd və qanunlar hazırlayarkən, həmən sektorun nümayəndələri və birlikləri ilə məsləhətləşmələr aparmaq bütün dünyada, eləcə də ölkəmizdə normal haldır”,- İdarə Heyətinin üzvləri çıxış edərək bildiriblər.
Məlumat üçün bildirək ki, Azərbaycan Avtomobil Dilerləri Assosiasiyası (AADA) avtomobil sektorunda çalışan biznes subyektlərinin fəaliyyətini koordinasiya edir və onları dövlət qurumları ilə əlaqələndirir.